Τροφές που χρωματίζουν τα δόντια
Ένα λευκό και υγιές χαμόγελο είναι ακαταμάχητο για όλους τους ανθρώπους. Ωστόσο υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να σχηματιστούν λεκέδες και τα δόντια να «κιτρινίσουν». Υπάρχουν παράγοντες που δεν μπορούν να ελεγχθούν, όπως είναι η ηλικία, αλλά και άλλοι που σχετίζονται με τις συνήθειες, τον τρόπο ζωής και φυσικά, τη διατροφή. Η εξωτερική επιφάνεια των δοντιών αποτελείται από σμάλτο, το οποίο είναι πορώδες υλικό που μπορεί να απορροφήσει ουσίες και κατά συνέπεια να λερωθεί. Ποιες είναι όμως οι τροφές που χρωματίζουν τα δόντια;
Υπάρχουν διάφορες ουσίες που μπορεί να χρωματίσουν τα δόντια. Τέτοιες ενώσεις είναι τα χρωμογόνα που προσκολλώνται στο σμάλτο και μπορεί να προκαλέσουν κηλίδες. Τα χρωμογόνα βρίσκονται στα σκουρόχρωμα τρόφιμα και ποτά, όπως ο καφές. Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει στον αποχρωματισμό του σμάλτου είναι οι τανίνες. Βρίσκονται στο κρασί και το τσάι και δημιουργούν λεκέδες που διαρκούν στα δόντια. Επίσης, ρόλο παίζει και η οξύτητα ενός τροφίμου, καθώς όσο πιο όξινο είναι, τόσο περισσότερο συμβάλλει στη μείωση της λευκότητας των δοντιών.
Τροφές που χρωματίζουν τα δόντια
Σάλτσες
Οι ντομάτες έχουν υψηλό επίπεδο οξύτητας και βαθύ κόκκινο χρώμα, κάτι το οποίο μπορεί να χρωματίσει εύκολα το σμάλτο των δοντιών. Σπιτικές κόκκινες σάλτσες, σούπες, κέτσαπ κλπ, μπορούν να είναι επιβλαβείς για το χρώμα των δοντιών, σε παρατεταμένη και συχνή έκθεση. Επίσης υπεύθυνες είναι και άλλες σάλτσες με έντονο χρώμα, όπως κάρυ ή σάλτσα σόγιας και η χρήση βαλσάμικου ξυδιού σε μεγάλη συχνότητα στο φαγητό ή τη σαλάτα.
Μπαχαρικά
Τα μπαχαρικά που έχουν έντονο χρώμα είναι πλούσια σε χρωστικές ουσίες. Τέτοια μπαχαρικά είναι το κάρυ, το σαφράν, ο κουρκουμάς κ.α. Όσο συχνότερη είναι η χρήση τους, τόσο πιο κιτρινωπή θα είναι η απόχρωση που θα αφήσουν στα δόντια.
Φρούτα και λαχανικά
Τα φρούτα και τα λαχανικά με έντονο χρώμα, όπως τα κεράσια, το ρόδι, τα βατόμουρα, τα μύρτιλλα, το κόκκινο σταφύλι, το παντζάρι κ.α. είναι υπεύθυνα για το χρωματισμό των δοντιών. Επίσης, όξινα φρούτα και λαχανικά, όπως τα εσπεριδοειδή και τα λεμόνια, αποδυναμώνουν την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών και το σμάλτο, ενισχύοντας τους λεκέδες. Τέλος, οι χυμοί φρούτων με έντονο χρώμα έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Οι χυμοί του εμπορίου που συνήθως περιέχουν ζάχαρη είναι και αυτοί βλαβεροί για το σμάλτο.
Γλυκά
Η συχνή κατανάλωση γλυκών φέρνει την επιφάνεια των δοντιών σε άμεση επαφή με τη ζάχαρη, διάφορα όξινα συστατικά, καθώς και χρωστικές από τα χρώματα ζαχαροπλαστικής. Η ζάχαρη κολλάει στα δόντια και προκαλεί την ανάπτυξη των βακτηρίων του στόματος. Τα οξέα που απελευθερώνονται προκαλούν τερηδόνα, με αποτέλεσμα τη φθορά των δοντιών και τον αποχρωματισμό τους.
Ανθρακούχα αναψυκτικά
Τα αναψυκτικά, ιδίως αυτά που περιέχουν ζάχαρη, λειτουργούν ομοίως με τα γλυκά. Η οξύτητά τους αποδυναμώνει το σμάλτο και η ζάχαρη βοηθά στην απελευθέρωση επιβλαβών οξέων από τα βακτήρια του στόματος. Οι χημικές ουσίες που προστίθενται στα αναψυκτικά ή τα ενεργειακά και αθλητικά ποτά μπορεί να προκαλέσουν φθορές στο σμάλτο των δοντιών, σχηματίζοντας τον δρόμο για τους λεκέδες.
Καφές και τσάι
Ο καφές και το τσάι είναι δύο ροφήματα που περιέχουν τανίνες, οι οποίες προκαλούν λεκέδες και χρωματισμό των δοντιών. Επίσης ως όξινα ροφήματα, αλλάζουν το pH του στόματος και οδηγούν σε βλάβη όταν καταναλώνονται όξινα τρόφιμα αμέσως μετά τον καφέ ή το τσάι. Αν επιλεγεί τσάι υψηλής ποιότητας μπορεί να περιοριστούν οι λεκέδες.
Αλκοόλ
Το κόκκινο κρασί αποτελεί ακόμα έναν εχθρό των δοντιών, καθώς το πλούσιο κόκκινο χρώμα του μπορεί να είναι υπεύθυνο για τον χρωματισμό τους. Παρόλα αυτά, το λευκό κρασί είναι εξίσου υπεύθυνο, λόγω της υψηλότερης οξύτητάς του. Επίσης, η μαύρη μπύρα μπορεί να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερο χρωματισμό των δοντιών.
Κακάο
Το κακάο περιέχει πολλά αντιοξειδωτικά συστατικά. Παρόλα αυτά, το έντονο χρώμα του μπορεί να κολλήσει στα δόντια, να προκαλέσει λεκέδες και να τα σκουρύνει.
Τι άλλο μπορεί να χρωματίσει τα δόντια;
Εκτός από τη διατροφή, υπάρχουν κι άλλες συνήθειες που μπορεί να προκαλέσουν τον χρωματισμό των δοντιών.
Κάπνισμα
Η πίσσα και η νικοτίνη είναι δύο χημικές ουσίες που υπάρχουν στον καπνό του τσιγάρου και είναι η κύριες αιτίες της χρώσης των δοντιών. Αυτές οι δύο ουσίες, μέσω των πόρων, εισχωρούν στο σμάλτο και μπορούν να κιτρινίσουν τα δόντια σε μικρό χρονικό διάστημα.
Στοματική υγιεινή
Φυσικά, οι λεκέδες στα δόντια μπορεί να οφείλονται σε κακή οδοντική υγιεινή. Χωρίς τακτικό βούρτσισμα και χωρίς τη χρήση νήματος, μπορεί να δημιουργηθεί πλάκα στα δόντια και να ξεκινήσει ο χρωματισμός.
Τέλος, ορισμένοι γενετικοί παράγοντες, η αύξηση της ηλικίας, καθώς και κάποια ασθένεια ή φαρμακευτική αγωγή μπορεί να σχετίζονται με τον χρωματισμό των δοντιών.
