Τοκοφοβία: Ένας Φόβος που Γεννά η Εγκυμοσύνη & ο Τοκετός
Οσο ευχάριστο και αν είναι, το ταξίδι προς τη μητρότητα και η διαδικασία του τοκετού, είναι λογικό να προκαλούν μία σχετική αγωνία, ειδικά στις πρωτότοκες μητέρες. Αυτό είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Υπάρχει όμως και η περίπτωση μία γυναίκα να φοβάται σε ακραίο βαθμό το να γεννήσει ή να κυοφορήσει και τότε μιλάμε για μία παθολογική κατάσταση που οι ειδικοί ονομάζουν τοκοφοβία.
H φοβία εμφανίζεται αφού μείνω έγκυος ή πριν;
Μπορεί να συμβούν και τα δύο. Η πρωτοπαθής τοκοφοβία αφορά γυναίκες που δεν έχουν βιώσει ποτέ την εμπειρία του τοκετού αλλά τρομοκρατούνται και μόνο στην ιδέα αυτού ενώ η δευτεροπαθής αφορά είτε γυναίκες που έχουν βιώσει τοκετό αλλά με τραυματικό τρόπο είτε όσες φοβούνται τον τοκετό λόγω της κατάθλιψη που βιώνουν προγεννητικά. Η δεύτερη μορφή τοκοφοβίας είναι η πιο συχνή. Σύμφωνα με έρευνες, 1 στα 20 περιστατικά επιλόχειου κατάθλιψης μπορεί να συνδέονται με τοκοφοβία1.
Από πού πηγάζει;
Οι λόγοι είναι πολλοί και μπορεί να έχουν τις ρίζες τους ακόμα και στην παιδική ηλικία της γυναίκας.
Ψυχολογικοί
- Ένα ψυχικό τραύμα που προέρχεται από κάποια δυσάρεστη εμπειρία κατά την παιδική ηλικία ή με κάποια σεξουαλική τραυματική εμπειρία ή κακοποίηση στην ενήλικη ζωή.
- Ένα ιατρικό ιστορικό κατάθλιψης ή αγχώδους διαταραχής (συνήθως η τοκοφοβία συνυπάρχει με άλλες φοβίες).
- Ένα εξαιρετικά μειωμένο αίσθημα αυτοπεποίθησης και αξιοσύνης.
- Μία πρότερη εμπειρία εγκυμοσύνης ή τοκετού με τραυματική διαδικασία ή κατάληξη (κύηση υψηλού κινδύνου, αποβολή, άμβλωση, γέννηση νεκρού μωρού κ.λπ.).
- Φόβοι που σχετίζονται με κάποιο ιατρικό πρόβλημα της γυναίκας.
- Φόβοι απέναντι στον ιατρικό τομέα γενικά (σε γιατρούς, νοσοκομεία, εξετάσεις)
- Η γνώση τραυματικών ιστοριών εγκυμοσύνης και τοκετού από άτομα στον κοντινό περίγυρο.
- O φόβος της ριζικής αλλαγής της ζωής του ατόμου μετά την απόκτηση παιδιού.
- Ο ανεξέλεγκτος φόβος για το άγνωστο.
Κοινωνικοί
- Η υπερβολική πίεση από την οικογένεια ή την κοινωνία για απόκτηση παιδιού
- Η εμφάνιση εγκυμοσύνης σε πολύ νεαρή ηλικία
- Η σεξουαλική ταυτότητα
- Η δυσχερή οικονομική κατάσταση
Πώς αντιμετωπίζεται αυτός ο ακραίος φόβος;
Αν βιώνετε τοκοφοβία, αρχικά χρειάζεται να γνωρίζετε ότι δεν χρειάζεται να το αντιμετωπίσετε μόνη. Είτε τη ζείτε στην πρωτοπαθή είτε στη δευτεροπαθή φάση της, αρχικά συζητήστε τις ανησυχίες σας με τον μεαυτήρα-γυναικολόγο σας. Μη διστάσετε να αξιοποιήσετε οποιοδήποτε διαθέσιμο υποστηρικτικό δίκτυο βοήθειας (γονείς, φίλους, συγγενείς) και να αναζητήσετε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας που θα σας βοηθήσει να δείτε την κύηση και τον τοκετό ως μία θετική εμπειρία ζωής.