Τι είναι το μελάνωμα;

Το μελάνωμα ή αλλιώς κακοήθης όγκος των μελανοκυττάρων αποτελεί την τρίτη συχνότερη και πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος παγκοσμίως. Όσον αφορά στη συχνότητα προηγούνται το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.

Το κακοήθες μελάνωμα αναπτύσσεται στα μελανοκύτταρα που βρίσκονται στο κατώτερο στρώμα της επιδερμίδας και παράγουν την μελανίνη, τη χρωστική ουσία του δέρματος. Στα συγκεκριμένα κύτταρα οφείλει και το όνομά του.

Σε ποια σημεία του σώματος εμφανίζεται το μελάνωμα;

Συνήθως εμφανίζεται στο πρόσωπο ή στα κάτω άκρα και θεωρείται από τις πιο κακοήθεις μορφές καρκίνου. Κι αυτό γιατί μπορεί να κάνει μετάσταση σχεδόν σε κάθε όργανο ή ιστό του σώματος. Είναι πολύ επικίνδυνο ακόμα και για τη ζωή του ασθενούς, αφού μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο εντός πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος μετά την υποτροπή του.

Πώς αναπτύσσονται τα μελανώματα;

Τα μελανώματα παρουσιάζουν δύο φάσεις ανάπτυξης:

• Την ακτινοειδή, δηλαδή την εξάπλωσή τους στην εξωτερική επιφάνεια του δέρματος
• Την κάθετη, κατά την οποία η εξάπλωση γίνεται διεισδυτικά

Τα μελανώματα εξαπλώνονται, επίσης, μέσω του λεμφικού συστήματος ή αιματογενώς σε οποιοδήποτε όργανο του σώματος. Τα όργανα στα οποία εξαπλώνονται συνήθως είναι οι πνεύμονες, το συκώτι, ο εγκέφαλος, τα οστά και το δέρμα.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Αν και το μελάνωμα μοιάζει αρχικά με κοινό σπίλο, στην πραγματικότητα παρουσιάζει διαφοροποιήσεις ως προς την εμφάνισή του. Αυτό είναι που τις περισσότερες φορές ωθεί τον ασθενή να επισκεφθεί τον ιατρό.

Πιο συγκεκριμένα, τα σημάδια που δείχνουν ότι ένας σπίλος εξελίσσεται σε μελάνωμα είναι:

• Αιμορραγία
• Δημιουργία κρούστας
• Φλεγμονή σε προϋπάρχοντα σπίλο
• Αλλαγή χρώματος και μεγέθους σπίλου
• Ασυμμετρία σπίλου

Ένας έξυπνος τρόπος για να ανακαλούμε τα συμπτώματα του μελανώματος είναι το ABCD:
Asymmetry = Ασυμμετρία
Border = Περιφέρεια της βλάβης
Color = Χρώμα
Diameter = Διάμετρος

Παράλληλα, σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση μελανώματος είναι και το οικογενειακό ιστορικό. Όταν ο ασθενής εντοπίσει τα παραπάνω συμπτώματα, πρέπει να επισκεφθεί άμεσα τον εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό.

Ποιες είναι οι ομάδες κινδύνου για την εμφάνιση μελανώματος;

Αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν μελάνωμα έχουν κυρίως άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα. Ειδικότερα άτομα με πολλαπλούς συνήθως συγγενείς σπίλους πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή. Τέλος, εκείνοι που έχουν υποστεί πολλαπλά ηλιακά εγκαύματα κινδυνεύουν περισσότερο από την εμφάνιση μελανώματος.

Πώς γίνεται η διάγνωση για τα μελανώματα;

Η διάγνωση αρχικά περιλαμβάνει τη συλλογή ενός λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, ενώ ιδιαίτερη βάση δίνεται στην ύπαρξη κληρονομικότητας. Έπειτα, ακολουθεί η κλινική εξέταση του ασθενούς και μια απλή ή ψηφιακή δερματοσκόπηση.

Σε περίπτωση που κάποιος σπίλος θεωρηθεί ύποπτος για την εμφάνιση μελανώματος, αφαιρείται και αποστέλλεται για βιοψία. Τα αποτελέσματα της βιοψίας θα επιβεβαιώσουν ή όχι την ύπαρξη κακοήθειας και παράλληλα θα προσδιοριστεί το στάδιο του μελανώματος.

Ο Γενικός Χειρουργός θα λάβει σοβαρά υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του ασθενούς και ανάλογα με τη διάγνωση θα του προτείνει την κατάλληλη θεραπεία για εκείνον.

Ποια είναι τα στάδια του μελανώματος;

Το μελάνωμα έχει 5 στάδια διήθησης τα οποία αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα.

ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΗΘΗΣΗΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ

Ποια είναι η θεραπεία για το μελάνωμα;

Για τη θεραπεία του μελανώματος απαιτείται ευρεία χειρουργική αφαίρεση της περιοχής στην οποία εμφανίστηκε. Εκτός από το μελάνωμα, συχνά γίνεται αφαίρεση και των λεμφαδένων. Επιπρόσθετα, η θεραπευτική αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει τη χορήγηση επιπλέον ιντερφερόνης (της φυσικής πρωτεΐνης που αποτελεί βασικό μέρος του ανοσοποιητικού μας συστήματος). Εάν ο ιατρός το κρίνει απαραίτητο, τότε πραγματοποιείται χημειοθεραπεία ή/και ακτινοβόληση της πάσχουσας περιοχής. Με αυτό τον τρόπο, θα αποτραπεί η πιθανή υποτροπή του μελανώματος και θα μειωθεί ο κίνδυνος επανεμφάνισης της κακοήθειας.

ΑΡΧΟΝΤΟΒΑΣΙΛΗΣ ΦΩΤΗΣ