Πέτρες στη χολή; Σύγχρονη αντιμετώπιση με λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή
Η χολολιθίαση ή όπως συνηθίζεται να λέγεται πιο εκλαϊκευμένα οι «πέτρες στη χολή» αναφέρεται στο σχηματισμό χολόλιθων, κρυσταλλικών δηλαδή ιζημάτων, μέσα στη χοληδόχο κύστη. Η παρουσία χολόλιθων μπορεί να συνοδεύεται από εμφανή συμπτώματα, όπως εμετός, οξύ κοιλιακό άλγος, δυσπεψία, κ.λπ., αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου δεν δίνει εμφανείς κλινικές ενδείξεις, γεγονός που δυσχεραίνει την έγκαιρη αναγνώριση του προβλήματος. Ωστόσο, χάρη στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης έχει πλέον σημαντικά μειωμένο χρόνο αποθεραπείας, σχεδόν μηδενικό κίνδυνο μετεγχειρητικών επιπλοκών, διευκολύνοντας έτσι, την άμεση επάνοδο των ασθενών στην καθημερινότητά τους.
Η χοληδόχος κύστη
Η χοληδόχος κύστη (κοινώς χολή) είναι ένα όργανο σε σχήμα αχλαδιού, το οποίο βρίσκεται κάτω από την δεξιά πλευρά του ήπατος.
Η κύρια λειτουργία της χοληδόχου κύστης είναι να συγκεντρώνει ένα μέρος του πεπτικού υγρού – ή διαφορετικά, της χολής – που παράγεται από το ήπαρ.
Η χοληδόχος κύστη ελευθερώνει αυτό το υγρό αμέσως μετά το φαγητό, όταν χρειάζεται, βοηθώντας στην πέψη των λιπαρών κυρίως ουσιών. Η χολή ταξιδεύει μέσω στενών σωληνοειδών καναλιών μέσα στο λεπτό έντερο.
Χολολιθίαση
Τα προβλήματα στην χοληδόχο κύστη συνήθως προκαλούνται από την παρουσία χολολίθων (πέτρες).
Αυτά τα άλατα σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και χολικά άλατα στην χοληδόχο κύστη ή στον χοληδόχο πόρο. Οι αιτίες που δημιουργούν τους χολολίθους δεν είναι γνωστές, γι’ αυτό και δεν υπάρχουν τρόποι πρόληψης της δημιουργίας τους. Εφόσον οι πέτρες αυτές προχωρήσουν στον κυστικό πόρο, τότε εμποδίζουν τη ροή της χολής προς το έντερο και προκαλούν τη διόγκωση της κύστης, με αποτέλεσμα οξύ κοιλιακό άλγος, εμέτους, δυσπεψία και σε κάποιες περιπτώσεις πυρετό. Επιπλέον, εάν ο χολόλιθος αποφράξει τον κοινό χοληδόχο πόρο, τότε σε αυτή τη περίπτωση μπορεί να προκληθεί ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος) ή παγκρεατίτιδα.
Η ύπαρξη χολολίθων μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα (έμετο, δυσπεψία, οξύ κοιλιακό άλγος, τυμπανισμό κ.λπ.), αλλά πολλές φορές είναι άνευ συμπτωμάτων. Η ασφαλέστερη, πλέον, ανώδυνη και οικονομικότερη μέθοδος διάγνωσης είναι το υπερηχογράφημα.
Η πλέον κατάλληλη και ασφαλέστερη θεραπεία της χολοκυστίτιδας είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, η οποία δεν προκαλεί καμία διαταραχή της πέψης στους περισσότερους ασθενείς.
Tα παλαιότερα χρόνια η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης σήμαινε μια μεγάλη τομή, παραμονή στο νοσοκομείο για αρκετές ημέρες, αλλά και μετεγχειρητικούς πόνους. Τη δεκαετία του 1990 τα πράγματα άλλαξαν και ευτυχώς η χειρουργική επέμβαση της αφαίρεσης της χοληδόχου κύστης γίνεται από το 1989 λαπαροσκοπικά.
Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή
Με την εμφάνιση της επαναστατικής μεθόδου της λαπαροσκόπησης, στις αρχές της δεκαετίας του ’90 άλλαξαν τα δεδομένα της χολοκυστεκτομής. Κατά τη μέθοδο αυτή, ένα λαπαροσκόπιο εισάγεται μέσω ενός σωλήνα
διαμέτρου 5 ως 10 χιλιοστών και επιτρέπει έτσι στον χειρουργό να βλέπει τα εσωτερικά όργανα του ασθενούς σε μεγέθυνση 10 έως 15 φορές.
Ταυτόχρονα εισέρχονται στην κοιλιακή χώρα άλλοι σωλήνες διαμέτρου 3-5 χιλιοστών που επιτρέπουν στον χειρουργό να δουλέψει εσωτερικά. Από τις ίδιες τομές μπορεί να πραγματοποιηθεί διεγχειρητική χολαγγειογραφία ή έρευνα του χοληδόχου πόρου (χοληδοχοσκόπηση), εφόσον αυτή απαιτείται.
Όμως, σε λιγότερο από το 1% των ασθενών (όταν πρόκειται για εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα) η μέθοδος αυτή δε μπορεί να εφαρμοστεί, λόγω ειδικών συνθηκών. Η απόφαση για “ανοικτή” επέμβαση έγκειται στην κρίση του χειρουργού πριν ή ακόμη και κατά την διάρκεια της επέμβασης.
Πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής έναντι της ανοιχτής επέμβασης
- Ελάχιστο χειρουργικό τραύμα (μια τομή 1 εκ. και τρεις τομές 0,5 εκ.)
- Γρήγορη ανάρρωση
- Μηδαμινή απώλεια αίματος
- Γρήγορη έξοδος από το νοσοκομείο
- Μικρότερο κόστος νοσηλείας
- Ταχεία επάνοδος στην εργασία και στις καθημερινές δραστηριότητες
- Μεγέθυνση εικόνας κατά 10-15 φορές και καλύτερος φωτισμός
- Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου
- Σχεδόν εξάλειψη των μετεγχειρητικών επιπλοκών που έχουν σχέση με το τραύμα (διαπύηση, διάσπαση, κήλη, χρόνιος πόνος, κ.λπ.)
- Λιγότερες αναπνευστικές και καρδιαγγειακές επιπλοκές
- Μείωση πιθανότητας για δημιουργία μετεγχειρητικών συμφύσεωνκές και καρδιαγγειακές επιπλοκές
- Δυνατότητα αντιμετώπισης ασθενών σε βαρεία κατάσταση όπως καρδιοχειρουργημένους, υπέρβαρους ή ασθενείς που βρίσκονται στην Μ.Ε.Θ.
- Επίσης, στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή οι επιπλοκές είναι εξαιρετικά σπάνιες και οι ασθενείς επιστρέφουν πολύ σύντομα στις κανονικές τους δραστηριότητες. Λαμβάνουν εξιτήριο την αμέσως επόμενη ημέρα του χειρουργείου.