Αντιμετώπιση κύστης κόκκυγος με τη χρήση Laser
Δρ. Φαφουλάκης Φραγκίσκος MD, PhD, MSc
Γενικός Χειρουργός
Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Τι είναι η κύστη κόκκυγος;
Η κύστη κόκκυγος (ή αλλιώς «τριχοφωλεακό συρίγγιο») είναι μια αρκετά συχνή πάθηση που εντοπίζεται στο δέρμα της περιοχής του κόκκυγα. Η κατάσταση αυτή δημιουργείται από την διείσδυση τριχών μέσα στο δέρμα, γεγονός που συνήθως συμβαίνει στην περιοχή αυτή.
Σε εκείνο το σημείο, κάτω από την επιδερμίδα, οι ασθενείς εμφανίζουν ένα σκληρό μόρφωμα (που είναι η κύστη), καθώς και κάποιες μικρές οπές στο γύρω δέρμα που αντιστοιχούν στα στόμια των συριγγίων, δηλαδή των πόρων που συνδέουν την κύστη με το δέρμα.
Συνήθως τόσο η κύστη όσο και τα συρίγγια της περιέχουν τρίχες.
Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα στους άντρες σε σχέση με τις γυναίκες (αναλογία άρρενες:θήλεις, 3:1) και κατά κανόνα σε νεαρές ηλικίες με μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ 16-20 ετών.
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης της;
Τα ακριβή αίτια της νόσου δεν είναι γνωστά. Έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες όμως καμία δεν έχει επικρατήσει. Οι βασικοί παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της είναι:
- Πυκνή τριχοφυΐα στην περιοχή του κόκκυγα
- Η συνεχής πίεση στους θυλάκους των τριχών της περιοχής είτε από την κίνηση των γλουτών ή σε ανθρώπους που περνάνε πολλές ώρες καθιστοί (π.χ. οδηγοί). Αυτό οδηγεί σε ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη μικροβίων (υγρασία, τριβή, κακός αερισμός της περιοχής)
- Παχυσαρκία
Ποια είναι τα συμπτώματα και οι κίνδυνοι της νόσου;
Τα συμπτώματα δεν είναι ίδια σε όλους τους ασθενείς. Σε αρκετές περιπτώσεις οι ασθενείς παραμένουν ασυμπτωματικοί για πολλά χρόνια. Ορισμένοι από αυτούς μπορεί να έχουν εκροή υγρού (πύου ή αιματηρού υγρού) από τα συρίγγια στην περιοχή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τοπική δερματίτιδα και έντονη φαγούρα στην περιοχή. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί επίσης να αναφέρουν μια ενόχληση στην περιοχή του κόκκυγα όταν κάθονται για αρκετή ώρα.
Ο σοβαρότερος κίνδυνος για τους ασθενείς είναι η επιμόλυνση της κύστης από κάποιο μικρόβιο και η ανάπτυξη ενός αποστήματος στην περιοχή. Το απόστημα γίνεται εύκολα αντιληπτό διότι εκδηλώνεται με έντονο πόνο, ερυθρότητα, πρήξιμο στην περιοχή και συνήθως πυρετό. Η δημιουργία αποστήματος απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση για την διάνοιξη και παροχέτευση αυτού και τη λήψη αντιβίωσης και αντιπυρετικών.
Ποια ήταν η «παραδοσιακή» θεραπεία της κύστης κόκκυγος;
Η πιο διαδεδομένη θεραπεία της νόσου για πολλές δεκαετίες υπήρξε η «ανοικτή» μέθοδος, δηλαδή η πλήρης χειρουργική εκτομή της κύστης μαζί με τα συρίγγια. Το τραύμα που δημιουργείται δεν συρράβεται αλλά παραμένει ανοικτό και επουλώνεται μόνο του, προοδευτικά, μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα (συνήθως 2-3 μηνών).
Μία παραλλαγή της ανοιχτής μεθόδου αποτελεί η ημίκλειστη μέθοδος. Η διαφοροποίηση από την ανοικτή είναι ότι τα άκρα της τομής συμπλησιάζουν προς τη μέση του τραύματος μειώνοντας το χώρο που πρέπει να επουλωθεί χωρίς όμως να τον κλείνουν εντελώς όπως στην κλειστή μέθοδο. Σχετίζεται με ταχύτερη επούλωση σε σχέση με την ανοιχτή μέθοδο (4-8 εβδομάδες).
Η ανοιχτή μέθοδος είναι επώδυνη, τραυματική και λόγω των καθημερινών αλλαγών, για μεγάλο χρονικό διάστημα, περιορίζει σημαντικά τους ασθενείς από τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Συνοδεύεται από ποσοστά υποτροπής της νόσου πάνω από 10% και στους περισσότερους ασθενείς, το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα δεν είναι ικανοποιητικό.
Όλα αυτά τα προβλήματα έχουν σαν αποτέλεσμα οι περισσότεροι ασθενείς να αναζητούν πιο εξελιγμένες και λιγότερο τραυματικές και επώδυνες θεραπείες.
Θεραπεία Κύστης Κόκκυγος με τη χρήση Laser (τεχνική FiLaC)
Η τεχνική FiLaC, με τη χρήση τεχνολογίας laser, είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που άρχισε να εφαρμόζεται στη θεραπεία της κύστης κόκκυγος τα τελευταία χρόνια.
Η μέθοδος αυτή επιτρέπει την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου χωρίς ταλαιπωρία για τους ασθενείς αφού λόγω του σχεδιασμού της παρακάμπτονται όλα τα προβλήματα που δημιουργεί ένα ανοικτό τραύμα και η καθυστερημένη του επούλωση.
Η τεχνική στηρίζεται σε μια εντελώς διαφορετική λογική σε σχέση με την ανοικτή μέθοδο. Σε αντίθεση με την «ανοικτή» μέθοδο, δεν έχει ως στόχο τη χειρουργική αφαίρεση της νόσου αλλά τη «θερμική καταστροφή» της με τη χρήση ενέργειας laser.
Για την εφαρμογή της απαιτείται ειδικός εξοπλισμός που περιλαμβάνει μια πολύ λεπτή και εύκαμπτη ίνα που από το άκρο της εκπέμπει περιμετρικά ενέργεια laser.
Η ίνα αυτή εισχωρεί δια μέσου των συριγγίων στο εσωτερικό της κύστης και καταστρέφει τα κύτταρα του τοιχώματός της (ενδοθήλιο), μετατρέποντάς την, μαζί με τα συρίγγια, σε μια αδρανή εσωτερική ουλή.
Η διάρκεια του χειρουργείου δεν υπερβαίνει τα 30 λεπτά.
Πλεονεκτήματα της μεθόδου:
- Ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
- Αναίμακτη και ατραυματική τεχνική
- Ελάχιστος χρόνος νοσηλείας
- Αισθητικά άρτιο χειρουργικό αποτέλεσμα χωρίς τη δημιουργία ουλής
- Οι ασθενείς κινητοποιούνται άμεσα μετά το χειρουργείο και είναι σε θέση να επανέλθουν σε 1-2 ημέρες σε πλήρη επαγγελματική δραστηριότητα
Είναι απολύτως ασφαλής για τους ασθενείς και η αποτελεσματικότητα της είναι συγκρίσιμη με αυτή της κλασσικής «ανοικτής» μεθόδου, όπως αποδεικνύεται από τις διαθέσιμες επιστημονικές κλινικές μελέτες.
Η τεχνική FiLaC με τη χρήση της τεχνολογίας laser σχεδιάστηκε για να βάλει τέλος στα δύσκολα μετεγχειρητικά προβλήματα που προκαλούν οι «ανοικτές» μέθοδοι, προσφέροντας μια μοντέρνα, ανώδυνη, ασφαλή και πολύ αποτελεσματική λύση στη θεραπεία της κύστης κόκκυγος.