Ήλιος, καλοκαίρι, φως… σύμμαχοι της γονιμότητάς σας!
Δρ Νίκος Χριστοφορίδης, MD, MSc, FRCOG, Χειρουργός Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Επιστημονικός & Κλινικός Διευθυντής Embryolab, Συνιδρυτής Embryolab Academy
Αν προσπαθείτε να μείνετε έγκυος, ή κάνετε θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης, το καλοκαίρι είναι μία καλή ευκαιρία να αυξήσετε τις πιθανότητές σας.
Μελέτες έχουν ερευνήσει τις ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου, των μεγαλύτερων και πιο ζεστών ημερών του καλοκαιριού και διαπιστώνουν καλύτερη λειτουργία των ωοθηκών και της ωορρηξίας, ενώ η ωρίμανση των ωαρίων φαίνεται να ολοκληρώνεται πιο αποτελεσματικά.
Η πιθανότητα εγκυμοσύνης για μία γυναίκα δεν είναι ίδια κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους. Αυτό είναι γνωστό εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα από μελέτες της δεκαετίας του 1990, όταν μελετητές αναγνώρισαν τις διακυμάνσεις των εποχών, της θερμοκρασίας και της διάρκειας των ημερών ως επιπλέον παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα σύλληψης. Έτσι, ανάλογα με τη γεωγραφική τοποθεσία, και τις αντίστοιχες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν, φάνηκε πως η έκθεση σε μεγαλύτερες, ηλιόλουστες και πιο ζεστές ημέρες ασκούσαν θετική επίδραση στην προσπάθεια για εγκυμοσύνη.
Η μεγαλύτερη έκθεση στο φυσικό φως τις ημέρες με ηλιοφάνεια διεγείρει την παραγωγή μελατονίνης, μιας ορμόνης που, πέρα από τη δράση της στη λειτουργία του ύπνου, φαίνεται πως βοηθά στην ωρίμανση των ωαρίων, ασκώντας παράλληλα αντιοξειδωτική δράση. Η δράση της μελατονίνης δεν περιορίζεται μόνο στη φυσική προσπάθεια εγκυμοσύνης, καθώς μελέτες έχουν διαπιστώσει την ευεργετική της δράση και στο πεδίο της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Πιο συγκεκριμένα, η χορήγηση συμπληρωμάτων μελατονίνης φαίνεται ότι βελτιώνει την ποιότητα των ωαρίων σε γυναίκες με χαμηλά αποθέματα ωαρίων, όπως και σε περιπτώσεις με ιστορικό χαμηλής ποιότητας ωαρίων μετά από ορμονική διέγερση των ωοθηκών, κατά τη διάρκεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ωστόσο, τα οφέλη της καλοκαιρινής περιόδου δεν περιορίζονται μόνο στη αυξημένη παραγωγή μελατονίνης. Η έκθεση στον ήλιο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνει την παραγωγή της βιταμίνης D, εξίσου ευεργετικής για τη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος και την ομαλή έναρξη της εγκυμοσύνης. Η βιταμίνη D έχει μελετηθεί με μεγάλη λεπτομέρεια τα τελευταία χρόνια και ο ρόλος της φαίνεται ιδιαίτερα σημαντικός τόσο στην ποιότητα και ωρίμανση των ωαρίων, όσο και στη γενικότερη λειτουργία του σώματος. Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχει ανεπαρκή ποσότητα βιταμίνης D, ενώ η χορήγηση συμπληρωμάτων είναι συνήθης πρακτική στις γυναίκες που βρίσκονται σε προσπάθεια για εγκυμοσύνη.
Τι ισχύει όμως για τη επίδραση που έχουν οι εναλλαγές των εποχών στην πιθανότητα επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης; Φαίνεται πως, γενικά, η πιθανότητα εγκυμοσύνης είναι παρόμοια κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, καθώς όλη η θεραπεία γίνεται σε ελεγχόμενες συνθήκες που εξασφαλίζουν ιδανικές προϋποθέσεις για το τελικό αποτέλεσμα.
Πιο πρόσφατα, έρευνες προσπάθησαν να μελετήσουν την επίδραση της εξωτερικής θερμοκρασίας στο αποτέλεσμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, εστιάζοντας τόσο στην ημέρα της ωοληψίας, όσο και στην ημέρα της εμβρυομεταφοράς. Τα αρχικά αποτελέσματα δε φαίνεται να δείχνουν σημαντικές διαφορές για την ημέρα της εμβρυομεταφοράς, ωστόσο, ωοληψίες που προγραμματίστηκαν κατά τους πιο θερμούς μήνες, φάνηκε να σχετίζονται με καλύτερα αποτελέσματα και πιθανότητες εγκυμοσύνης. Αν τα αρχικά αυτά δεδομένα επιβεβαιωθούν θα κατευθύνουν την έρευνα σε επίπεδο λειτουργίας της ωοθήκες σε σχέση με τις κλιματολογικές συνθήκες, και λιγότερο σε επίπεδο μήτρας και ενδομητρίου.
Καλοκαιρινές, ζεστές και πιο χαλαρωτικές ημέρες. Το καλοκαίρι δρα ευεργετικά στην ψυχολογία μας. Για όσους βρίσκονται σε προσπάθεια εγκυμοσύνης όμως, αποτελεί έναν επιπλέον σύμμαχο στο δρόμο για τη μητρότητα.