Εγκυμοσύνη Υψηλού Κινδύνου – Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου ονομάζεται η κύηση, κατά τη διάρκεια της οποίας οι πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών στη μητέρα ή το παιδί είναι μεγαλύτερες από τον μέσο όρο.
Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να κατατάξουν μία εγκυμοσύνη στην κατηγορία του υψηλού κινδύνου. Αυτές διακρίνονται σε τρεις κυρίως κατηγορίες:
- Προβλήματα υγείας ή χαρακτηριστικά της μητέρας, τα οποία προϋπάρχουν της εγκυμοσύνης.
- Καταστάσεις, οι οποίες προκύπτουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αφορούν τη μητέρα.
- Προβλήματα, τα οποία αφορούν το έμβρυο.
Εξειδικευμένοι μαιευτήρες οφείλουν να παρακολουθούν μια εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου, καθώς η άμεση αναγνώριση ενδεχόμενων παθολογιών και η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους παίζουν καθοριστικό ρόλο στην καλή έκβασή της.
Αίτια εγκυμοσύνης υψηλού κινδύνου
Υπάρχουν διάφορα χαρακτηριστικά τα οποία οδηγούν τον μαιευτήρα – γυναικολόγο να κατατάξει μία εγκυμοσύνη στην κατηγορία του υψηλού κινδύνου. Αυτά μπορούν να σχετίζονται με τη μητέρα, το έμβρυο ή την ίδια την εγκυμοσύνη:
Παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με τη μητέρα:
- Ηλικία (άνω των 35 ή μικρότερη των 18)
- Παθήσεις όπως υπέρταση, διαβήτης, νόσοι καρδιάς, ήπατος, νεφρών κ.ά.
- Διαταραχές πηκτικότητας του αίματος
- Γενετικές διαταραχές
- Ψυχικές διαταραχές
- Ιστορικό χειρουργικών επεμβάσεων στη μήτρα (συμπεριλαμβανομένης της καισαρικής)
- Παχυσαρκία
- Κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικές ουσίες
- Ιστορικό μαιευτικών επιπλοκών (πρόωρος τοκετός, αποβολές, προεκλαμψία, χολόσταση, αποκόλληση πλακούντα, αιμορραγία μήτρας κ.α.)
- Πολυτοκία
Παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με το έμβρυο:
- Γενετικές ανωμαλίες
- Πολύδυμη κύηση
- Ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης
- Μακροσωμία εμβρύου
- Εγκάρσια προβολή εμβρύου
Παράγοντες, οι οποίοι σχετίζονται με την εγκυμοσύνη
- Προεκλαμψία
- Διαβήτης εγκυμοσύνης
- Επιπωματικός πλακούντας
- Διεισδυτικός πλακούντας
- Κίνδυνος προωρότητας
- Χολόσταση εγκυμοσύνης
- Λοιμώξεις εγκυμοσύνης
Διαχείριση κύησης υψηλού κινδύνου
Η αναγνώριση μιας κύησης υψηλού κινδύνου αποτελεί το πιο κρίσιμο βήμα για τη σωστή αντιμετώπισή της. Ο ειδικός μαιευτήρας – γυναικολόγος μέσω της λήψης ενός λεπτομερούς ιστορικού και μέσω του ενδελεχούς υπερηχογραφικού ελέγχου μπορεί να αναγνωρίσει παράγοντες, οι οποίοι ενδέχεται να λειτουργήσουν επιβαρυντικά για την εγκυμοσύνη.
Ακολουθεί η κατάρτιση ενός ειδικού πλάνου παρακολούθησης της μητέρας και του εμβρύου, το οποίο συχνά περιλαμβάνει ειδικές υπερηχογραφικές εξετάσεις, ενδεχόμενη συνεργασία και με άλλες ειδικότητες (ενδοκρινολόγος, διατροφολόγος, καρδιολόγος, αιματολόγος κτλ.) καθώς και ένα προσαρμοσμένο πλάνο τοκετού.
Τέλος, η διαρκής επαγρύπνηση της υπεύθυνης ιατρικής ομάδας εξασφαλίζει τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης, αποτελώντας μία σημαντική δικλείδα ασφαλείας σε περίπτωση επείγοντος.
Εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου και τοκετός
Η γενική άποψη, πως μία εγκυμοσύνη με αναγνωρισμένους παράγοντες κινδύνου πρέπει οπωσδήποτε να καταλήγει στην πραγματοποίηση καισαρικής τομής είναι λανθασμένη. Όταν η μέλλουσα μαμά επιθυμεί να γεννήσει φυσιολογικά, τότε μέσω της κατάλληλης μαιευτικής καθοδήγησης είναι δυνατόν να υπερκεραστεί η πλειοψηφία των παραγόντων κινδύνου και να δοθεί η δυνατότητα πραγματοποίησης φυσιολογικού τοκετού.
Ο ρόλος της σωστής επιλογής γιατρού
Η επιλογή του κατάλληλου μαιευτήρα είναι υψίστης σημασίας για την ομαλή έκβαση μιας εγκυμοσύνης υψηλού κινδύνου. Η επιστημονική κατάρτιση του γιατρού, η παροχή επιπρόσθετης υποστήριξης μητέρας και εμβρύου από επαγγελματίες υγείας άλλων ειδικοτήτων καθώς επίσης και η επαρκής προετοιμασία και ψυχοπροφύλαξη του ζευγαριού από την υπεύθυνη μαία αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της ασφαλούς παρακολούθησης.
Στην ιδανική περίπτωση, όλα τα παραπάνω μπορούν να προσφέρονται σε έναν και μόνο χώρο για την αποφυγή άσκοπων και επιβαρυντικών μετακινήσεων.
Τέλος ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να κάνουμε στην αρμονική συνεργασία μεταξύ γιατρού και ασθενούς με σκοπό την διαρκή ενημέρωση της τελευταίας σε γλώσσα απλή και κατανοητή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η δύναμη της μητρότητας σε συνδυασμό με τη σοφία που προκύπτει από την επαρκή ενημέρωση αποτελούν έναν σημαντικό σύμμαχο στην αντιμετώπιση κάθε πρόκλησης.