Η ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
ΠΡΟΛΗΨΗ-ΒΕΛΤΙΩΣΗ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Γράφει: Σίσκου Σμαράγδα, Φυσικοθεραπεύτρια
Η αρθρίτιδα είναι μία πάθηση που ταλαιπωρεί ιδιαίτερα την 3η ηλικία και είναι γνωστή στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Αφορά κυρίως παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού, προσβάλλοντας τις αρθρώσεις, τους τένοντες, τους συνδέσμους, τους ορογόνους θύλακες, τους μύες,, τα οστά και τη σπονδυλική στήλη.
Παρακάτω γίνεται αναφορά γενικά στην αρθρίτιδα, τονίζοντας κάποια ιδιαίτερα σημεία όσων αφορά στη ρευματοειδή και την οστεοαρθρίτιδα.
Υπάρχουν πάνω από 200 ταυτοποιημένοι τύποι αρθρίτιδας, που μπορούν να χωριστούν σε 3 βασικές κατηγορίες:
- Φλεγμονώδεις (ρευματοειδής και ουρική)
- Μη φλεγμονώδεις (οστεοαρθρίτιδα και ρήξη συνδέσμων)
- Αρθρίτιδες συνδετικού ιστού (λύκος και ινομυαλγία)
Ορισμένα ρευματικά νοσήματα, τα οποία ονομάζονται αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα, και νοσήματα του συνδετικού ιστού, δεν περιορίζονται μόνο στο μυοσκελετικό σύστημα, αλλά προσβάλλουν και διάφορα άλλα όργανα ή συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού, όπως π.χ. τους νεφρούς, το δέρμα, τα μάτια, τους πνεύμονες, την καρδιά, τις αρτηρίες, τις φλέβες, το ήπαρ, τον εγκέφαλο κ.λπ. Τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα όχι μόνο είναι οι σοβαρότερες ρευματικές παθήσεις αλλά μερικές από αυτές είναι από τις πιο σοβαρές και βαρύτερες παθήσεις.
Τα ρευματικά νοσήματα ταλαιπωρούν εκατομμύρια άτομα παγκόσμια ενώ, σύμφωνα με στοιχεία της EULAR τα δημόσια συστήματα υγείας δαπανούν πολύ μεγαλύτερα ποσά από όσα δαπανούν για οποιοδήποτε άλλο νόσημα συμπεριλαμβανομένων του διαβήτη, των καρδιαγγειακών νοσημάτων, των αναπνευστικών νοσημάτων, ακόμη και του καρκίνου.
Τα κόστος αυτό θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο την επόμενη δεκαετία εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού αλλά και του δυτικού τρόπου ζωής (καθιστική ζωή, γρήγορο φαγητό, παχυσαρκία κ.λπ.) Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε τα ρευματικά νοσήματα ως μία από τις πέντε μεγαλύτερες χρόνιες «πληγές» της υγείας του πληθυσμού (μαζί με τον καρκίνο, τις καρδιοπάθειες, τις ψυχικές νόσους και τον διαβήτη) στο πλαίσιο του Horizon 2020, του μεγαλύτερου προγράμματος έρευνας και καινοτομίας που έχει ποτέ υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η αρθρίτιδα εκδηλώνεται με πόνο, δυσκαμψία, οίδημα, ερυθρότητα, καθώς και περιορισμό της κινητικότητας σε μία ή περισσότερες αρθρώσεις, εμφάνιση κριγμού, σταδιακή απώλεια της δύναμης και διαταραχή στην αντίληψη της θέσης της άρθρωσης.
Με λίγα λόγια η αρθρίτιδα επηρεάζει την κίνηση των αρθρώσεων, τη μυϊκή δύναμη και τη σωματική λειτουργία. Οι αρθρώσεις που επηρεάζονται περισσότερο είναι αυτές που δέχονται τα περισσότερα φορτία, όπως η σπονδυλική στήλη, το ισχίο και το γόνατο (χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι δε μπορεί να παρουσιαστεί και σε άλλες αρθρώσεις).
Η αιτιολογία της δεν είναι ακόμη γνωστή, ωστόσο σημαντικό ρόλο παίζει το μεγάλο σωματικό βάρος, η συνεχής καταπόνηση των αρθρώσεων, η μυϊκή αδυναμία και η παρατεταμένη ακινητοποίηση-ακινησία.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από αρθρίτιδα έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με τον πόνο και με λειτουργικούς περιορισμούς. Με την κατάλληλη φροντίδα όμως και καθοδήγηση από εξειδικευμένους επιστήμονες στο χώρο της υγείας μπορεί να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής τους.
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της αντιμετώπισης σχεδόν όλων των ειδών αρθρίτιδας. Εκτελείται αποκλειστικά από πτυχιούχους φυσικοθεραπευτές, οι οποίοι αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης ομάδας επιστημόνων υγείας, οι οποίοι θα σας βοηθήσουν να ανακτήσετε ή να διατηρήσετε έναν ενεργητικό και αυτόνομο τρόπο ζωής στην εργασία, στο σπίτι και γενικά στην καθημερινότητά σας.
Η φυσικοθεραπεία έχει σα στόχο τη μείωση του πόνου, την πρόληψη και την αποκατάσταση της δυσκαμψίας , την πρόληψη των παραμορφώσεων με αποτέλεσμα την καλύτερη λειτουργικότητα του μυοσκελετικού συστήματος. Μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής του ατόμου, από τη βρεφική ηλικία μέχρι τα γηρατειά. Για να τα επιτύχουμε αυτά στο μέγιστο βαθμό θα πρέπει η θεραπεία να ξεκινήσει όσο το δυνατόν νωρίτερα, ώστε να απομακρυνθεί το ενδεχόμενο του χειρουργείου.
Ο φυσικοθεραπευτής είναι αυτός που θα αξιολογήσει την κίνηση και τη λειτουργικότητά σας και θα σας υποδείξει τρόπους ώστε να προστατεύσετε τις αρθρώσεις σας και κυρίως να επιβραδύνετε και σε ορισμένες περιπτώσεις να θεραπεύσετε την πάθηση σας. Θα σχεδιάσει ένα πλάνο αποκατάστασης το οποίο θα είναι εξατομικευμένο (ειδικά φτιαγμένο) για τη δική σας περίπτωση και θα ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες σας ως ανθρώπου και ως ασθενή. Το πλάνο θεραπείας στο οποίο θα συμφωνήσετε τελικά μαζί με το φυσικοθεραπευτή σας, θα είναι το ιδανικότερο για να λυθεί το πρόβλημα της αρθρίτιδας με τον ασφαλέστερο και γρηγορότερο τρόπο. Η θεραπεία που θα ακολουθήσει βασίζεται αποκλειστικά σε φυσικά μέσα και σε μη χειρουργικές και μη φαρμακευτικές τεχνικές θεραπείας.
Ο φυσικοθεραπευτής θα δώσει οδηγίες στον ασθενή για την προστασία των αρθρώσεων και για τεχνικές-τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, θα παράσχει συμβουλές και θα εκπαιδεύσει τον ασθενή σχετικά με τη διαχείριση του πόνου και της πάθησης. Μέσα από ασκήσεις για βελτίωση του εύρους κίνησης και της ιδιοδεκτικότητας (ισορροπίας), τη μυϊκή επανεκπαίδευση και την αερόβια άσκηση, ο ασθενής θα μπορέσει να επανακτήσει, να διατηρήσει ή να βελτιώσει τη λειτουργικότητά του.
Ένα σωστά σχεδιασμένο πρόγραμμα άσκησης δε θα επιδεινώσει την πάθηση ούτε θα προκαλέσει επιβάρυνση στις αρθρώσεις, συνεπώς οι ασθενείς θα πρέπει να παροτρύνονται να εντάξουν την άσκηση στα πλαίσια της αποκατάστασής τους με την επίβλεψη και καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή, καθώς είναι ο επιστήμονας υγείας που εξειδικεύεται στο να προτείνει ειδικές ασκήσεις που βοηθούν στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων της πάθησης.
Για να έχετε το μέγιστο αποτέλεσμα από τις φυσικοθεραπείες είναι σημαντικό να διατηρείτε τη συχνότητα των συνεδριών που έχετε προγραμματίσει με το φυσικοθεραπευτή σας, να προσαρμόσετε τον τρόπο ζωής σας σύμφωνα με τις υποδείξεις και τις συμβουλές του, καθώς και να εκτελείτε-τηρείτε το πρόγραμμα ασκήσεων για το σπίτι που έχει σχεδιάσει ειδικά για εσάς.
Βέβαια το πιο σημαντικό κομμάτι είναι αυτό της πρόληψης. Να φροντίσουμε δηλαδή πριν η πάθηση εμφανιστεί. Και πώς μπορεί να γίνει αυτό: Με τη σωστή αποκατάσταση πιθανών τραυματισμών, την άσκηση μέτριας εντάσεως και τη μείωση του σωματικού βάρους.
Συνεπώς, η φυσικοθεραπεία είναι μία βασική αγωγή για την πρόληψη και τη διαχείριση της αρθρίτιδας καθώς και άλλων μυοσκελετικών παθήσεων. Η έγκαιρη πρόσβαση σε υπηρεσίες φυσικοθεραπείας μπορεί να προλάβει την πάθηση, να καθυστερήσει την εξέλιξή της, να μειώσει την ένταση του πόνου, αλλά και την πιθανότητα επανεμφάνισής της.
https://www.drdoctor.doctor/siskou-smaragda/
