Ψυχική υγεία…σχετίζεται με την διατροφή; Με ποιο τρόπο;
Η παθογένεια της διαταραχής στην διάθεση είναι αρκετά περίπλοκη κι επηρεάζεται από μία ποικιλία βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. [1]
Έχει αποδειχθεί, παγκοσμίως, ότι μη μεταδοτικές ασθένειες, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος, το μεταβολικό σύνδρομο και τα καρδιαγγειακά επεισόδια αντιπροσωπεύουν ένα υψηλό ποσοστό νοσηρότητας και θνησιμότητας στις σύγχρονες δυτικοποιημένες κοινωνίες. Διάφοροι τροποποιήσιμοι παράγοντες, όπως η αύξηση της καθιστικής ζωής, η στέρηση ύπνου, το κάπνισμα και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες έχουν συμβάλει σημαντικά σε αυτήν την αύξηση. Μία δίαιτα στα πλαίσια της μεσογειακής διατροφής (πλούσια σε φρούτα, όσπρια, λαχανικά, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, βότανα, μπαχαρικά και υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών) σε συνδυασμό με μειωμένη πρόσληψη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος είναι δυνατό να ανατρέψει αυτά τα δεδομένα.
Επιπλέον, φαίνεται ότι η μεσογειακή διατροφή
- δρα ευεργετικά στην αναπαραγωγική υγεία τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, καθώς υψηλότερα ποσοστά υπογονιμότητας έχουν σημειωθεί στις μέρες μας στις δυτικοποιημένες κοινωνίες και μπορεί να συμβάλουν περαιτέρω στη συνολική υγεία των μελλοντικών γενεών,
- μπορεί να τροποποιήσει τον κίνδυνο για νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ ή η νόσος του Πάρκινσον ή ακόμη και να προστατεύσει από την κατάθλιψη και την ψυχοκοινωνική κακή προσαρμογή.
Υπάρχουν πολλά στοιχεία που επισημαίνουν τον αντίκτυπο της υγιεινής διατροφής της γυναίκας στη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου και τη μεταβολική υγεία των απογόνων της και μπορεί να προστατεύσει περαιτέρω από συγγενείς δυσπλασίες ή ακόμη και δυσμενείς νευροαναπτυξιακές διαταραχές στους απογόνους.. Τα ευεργετικά αποτελέσματα μιας υγιεινής διατροφής μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας , την αποφυγή της στέρησης ύπνου και του υπερβολικού ψυχοκοινωνικού στρες.[2]
Οι ανθυγιεινές δίαιτες έχουν επίσης επιπτώσεις στον νευροεκφυλισμό. Δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον. Η έλλειψη διαιτητικών ινών οδηγεί σε περίσσεια βακτηρίων που παράγουν λιποπολυσακχαρίτες στο μικροβίωμα, με αποτέλεσμα τη βλάβη του εντερικού φραγμού και της μιτοχονδριακής λειτουργίας . [2]
Ο τρόπος ζωής και οι διατροφικοί παράγοντες επηρεάζουν τα επίπεδα του στρες
- μέσω της απελευθέρωσης νευροδιαβιβαστών,
- της επαναπρόσληψης τους,
- του μεταβολισμού των νευροδιαβιβαστών ή
- παρέχοντας υπόστρωμα για την παραγωγή νευροδιαβιβαστών.
Η σεροτονίνη συνδέεται με ειδικούς υποδοχείς που βρίσκονται σε μεγάλο μέρος του ανθρώπινου εγκεφάλου, ρυθμίζοντας έτσι λειτουργίες όπως ο ύπνος, η όρεξη, η διάθεση αλλά και η γνώση .
Η επινεφρίνη, η νορεπινεφρίνη και η ντοπαμίνη είναι διεγερτικοί νευροδιαβιβαστές και ασκούν επιρροή στη γνώση, τα κίνητρα, τη διάνοια και τη διάθεση .
Ανασταλτικός νευροδιαβιβαστής στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι το GABA που επιδρά στην διάθεση. [1]
Ο αντίκτυπος στην ψυχική υγεία
Η τρέχουσα πανδημία COVID-19 έχει επιδεινώσει τις νευροψυχολογικές διαταραχές, αφού ο εγκλεισμός οδήγησε σε σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής που συνοδεύτηκαν από αυξημένη κοινωνική απομόνωση, αβεβαιότητα για το μέλλον και ανεργία. Η κύρια συνέπεια όλων αυτών των αλλαγών είναι η κατάθλιψη. Η κατάθλιψη είναι σήμερα μια από τις κύριες αιτίες αναπηρίας . Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντικό να βρεθούν μέθοδοι για την ανακούφιση των συμπτωμάτων όσο πιο φυσικά, αφού το αντικαταθλιπτικό φάρμακο έχει συχνά πολλαπλές παρενέργειες. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι η υγιεινή πρόσληψη τροφής. Όπως θα δούμε παρακάτω αναλυτικά μια υγιεινή διατροφή βοηθά στην καταπολέμηση της παθογένειας πολλών ασθενειών. Το ίδιο ισχύει και για την κατάθλιψη. Μια δίαιτα στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής κι ένας χαμηλός Δείκτης Μάζας Σώματος είναι ευεργετικά κατά της κατάθλιψης. Αυτές οι θετικές ιδιότητες στην κατάθλιψη οφείλονται πιθανώς σε θρεπτικά συστατικά όπως τα ακόρεστα λιπαρά οξέα και οι πολυφαινόλες . Ομάδα που ακολούθησε μεσογειακή διατροφή είχε λιγότερο άγχος κι αρνητικά συναισθήματα και σημείωσε καλύτερη βαθμολογία κατάθλιψης. Τα υψηλά επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και τα χαμηλά επίπεδα ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα σχετίζονται με πιο ευνοϊκό αποτέλεσμα .
Περαιτέρω ουσίες που σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης κατάθλιψης είναι οι πολυφαινόλες . Αυτές ρυθμίζουν τη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου διεγείροντας την ανάπτυξη ευεργετικών βακτηρίων κι αναστέλλουν την ανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων.
Σε ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη, έχει παρατηρηθεί μειωμένο επίπεδο ντοπαμίνης και σεροτονίνης. Η πολυφαινόλη ρεσβερατρόλη το ρυθμίζει αυτό, αυξάνοντας τα επίπεδα τόσο της ντοπαμίνης όσο και της σεροτονίνης με δοσοεξαρτώμενο τρόπο. [2]
Τα τρόφιμα και η δίαιτα μεσογειακού τύπου έχουν συσχετιστεί με βελτίωση σε συμπτώματα κατάθλιψης , σε όλες τις διαταραχές της διάθεσης, όπως είναι η ένταση, ο θυμός και η σύγχυση ,το άγχος , τα συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες αλλά και υπερφαγικά επεισόδια. [1]
Παραλλαγές σε διατροφικά πρότυπα δείχνουν να διαμορφώνουν την διάθεση σε πολλές μελέτες όπως για παράδειγμα, ότι τα άτομα με διπολική διαταραχή εμφανίζουν ανθυγιεινά διατροφικά πρότυπα αλλά και μια σύνδεση μεταξύ της αυξημένης κατανάλωσης ενεργειακών ποτών και υποτροπή ψυχωτικών επεισοδίων σε διπολικούς ασθενείς . [1]
Μεσογειακή διατροφή
Αποτελείται κυρίως από υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ενώ έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Η πιο σημαντική πηγή λίπους είναι το ελαιόλαδο, το οποίο περιέχει κυρίως ακόρεστα λιπαρά οξέα.
Επιπλέον, η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες μεταβάλλει το μικροβίωμα του εντέρου κι εμπλουτίζει την ποικιλομορφία του μικροβιώματος, η οποία είναι σημαντική για το ανοσοποιητικό σύστημα, με αντιφλεγμονώδεις ικανότητες . Μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, σχετίζεται με χαμηλότερο επιπολασμό καρδιαγγειακών παθήσεων, σακχαρώδη διαβήτη, μεταβολικού συνδρόμου και γαστρεντερικών παθήσεων όπως η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, το γαστρικό έλκος και η εκκολπωματίτιδα .[2]
Είναι γνωστό ότι η μεσογειακή διατροφή σχετίζεται με μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου, επιβράδυνση της γνωστικής έκπτωσης και κινδύνους πολλαπλών κακοηθειών. Αυτό συμβαίνει γιατί περιέχει λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, κόκκινο κρέας και απλούς υδατάνθρακες σε σχέση με τη Δυτική διατροφή. Εκτός από την αποτελεσματικότητά της σε χρόνιες ιατρικές καταστάσεις, η μεσογειακή διατροφή είναι επίσης η διαιτητική παρέμβαση που έχει μελετηθεί καλύτερα όσον αφορά τον αντίκτυπό της στις διαταραχές της διάθεσης.
Μελέτες έχουν δείξει στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις μεταξύ της τήρησης μιας δίαιτας μεσογειακού τύπου και
- του χαμηλότερου κινδύνου κατάθλιψης ,
- μειωμένης γνωστικής έκπτωσης με την πάροδο του χρόνου και
- μειωμένης πιθανότητας εμπλοκής σε υπερβολικές διατροφικές συμπεριφορές .
Μια μικρή τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή εξέτασε επίσης τη χρήση τροποποιημένης μεσογειακής διατροφής ως θεραπεία για καταθλιπτικά συμπτώματα σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή κατάθλιψη.[1]
Αρχικά η τυπική κρητική διατροφή, είναι κυρίως φυτική διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ξηρούς καρπούς, σε συνδυασμό με μέτρια κατανάλωση ψαριών και γαλακτοκομικών προϊόντων και χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και κόκκινου κρασιού. Επίσης, περιέχει βότανα, αφεψήματα και μπαχαρικά. Σε μια μεσογειακού τύπου δίαιτα βρίσκουμε πολλά συστατικά πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως είναι το ελαϊκό οξύ, το ελαιόλαδο, τα ωμέγα-3-πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, το αλφα-λινολενικό οξύ σε ξηρούς καρπούς, στα καρύδια, υψηλές ποσότητες φλαβονοειδών και αντιοξειδωτικών που βρίσκονται στα φρούτα και τα λαχανικά και υψηλές ποσότητες διαιτητικών ινών που έχουν μεγάλο αντίκτυπο στη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου. Όλα αυτά προάγουν την υγείας κι ενισχύουν τη μακροζωία .
Οι πολυφαινόλες οδηγούν σε βελτίωση της γνώσης, η οποία μπορεί να αποδειχθεί τόσο με γνωστικά τεστ όσο και με λειτουργικές μελέτες μαγνητικής τομογραφίας. Η κατανάλωση φρούτων, πράσινου τσαγιού και ξηρών καρπών εμφανίζουν νευροπροστατευτική δράση . Η εσπεριδίνη που βρίσκεται στα εσπεριδοειδή, καθαρίζει τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου και παρουσιάζει αντιφλεγμονώδη δράση. Επιπλέον, σύμφωνα με αρκετές μελέτες, έχει αποδειχθεί ότι η εσπεριδίνη αυξάνει την εγκεφαλική ροή αίματος, γεγονός που αποτρέπει περαιτέρω τη γνωστική έκπτωση.
Άλλες βιοδραστικές ενώσεις είναι οι ανθοκυανίνες και τα καροτενοειδή, (βρίσκονται άφθονα στα φρούτα και τα λαχανικά), μειώνουν το οξειδωτικό στρες, μειώνοντας τον αριθμό των ελεύθερων ριζών. Οι πολυφαινόλες και η μεσογειακή διατροφή έχουν προληπτική δράση κατά των νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ ή του Πάρκινσον.[2]
Είναι σημαντικό να επισημανθούν όλες αυτές οι ευεργετικές επιδράσεις και συγκεκριμένα των προστατευτικών συστατικών της δίαιτας που παρουσιάζουν αντιφλεγμονώδη κι αντιοξειδωτική ιδιότητα, ενισχύοντας έτσι την αναπαραγωγική και πνευματική υγεία και συμβάλει στη διαμόρφωση της γενικής υγείας των μελλοντικών γενεών. [1]
Κετογονική δίαιτα
Οι κετογονικές δίαιτες έχουν επίσης προταθεί ως μεταβολική θεραπεία για διαταραχές της διάθεσης, συμπεριλαμβανομένης της διπολικής διαταραχής. Οι κετογονικές δίαιτες περιορίζουν σημαντικά την πρόσληψη υδατανθράκων σε λιγότερο από 20 g ημερησίως και κλασσικά αποτελείται από αναλογία λιπιδίων 4: 1 προς μη λιπίδια για την τόνωση της κέτωσης. Παρέχονται πολλοί πιθανοί μηχανισμοί για την αποτελεσματικότητα της κετογονικής δίαιτας στις διαταραχές της διάθεσης, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης των επιπέδων των νευροδιαβιβαστών, της μιτοχονδριακής λειτουργίας, του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής . Μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει μεγάλες τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που να εξετάζουν την αποτελεσματικότητα μιας κετογονικής δίαιτας στα συμπτώματα της διάθεσης.
Άλλες δίαιτες
Άλλες δημοφιλείς δίαιτες, είναι η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης και δίαιτες αποκλεισμού έχουν προταθεί ως πιθανή συμπληρωματική θεραπεία για ασθενείς που πάσχουν από ψύχωση και διαταραχές της διάθεσης.
Ωστόσο, τα δεδομένα που το αποδεικνύουν είναι σπάνια και τέτοιες δίαιτες δεν πρέπει να συνιστώνται αποκλειστικά για θεραπεία της διαταραχής της διάθεσης .
Πρωτεΐνες/αμινοξέα
Τα αμινοξέα αποτελούν την βάση για τους τέσσερις νευροδιαβιβαστές που εμπλέκονται με διαταραχές της διάθεσης κι έχουν εξεταστεί ως πιθανοί στόχοι θεραπείας για τα συμπτώματα της διαταραχής της διάθεσης. Η τρυπτοφάνη είναι απαραίτητη για να παραχθεί η σεροτονίνη ενώ η κυστεΐνη μετατρέπεται σε γλουταθειόνη ουσία με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Τα αμινοξέα μπορούν να αποδειχθούν ωφέλιμα για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της κατάθλιψης, της σχιζοφρένειας, της διπολικής διαταραχής και άλλων παθολογικών και εξαρτητικών καταστάσεων. Τα αμινοξέα βρίσκονται σε όλες τις βασικές πηγές πρωτεΐνης στη διατροφή μας και κυρίως στο καθαρό κρέας, το ψάρι και τα θαλασσινά, το αβγό, τους ξηρούς καρπούς και τα όσπρια.
Η έλλειψη σεροτονίνης δείχνει ευπάθεια στο στρες, τα συμπληρώματα τρυπτοφάνης βελτιώνουν την ποιότητα του ύπνου, πιθανά μειώνουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης αλλά και της μανία σε διπολικούς ασθενείς.
Τα επίπεδα γλυκίνης, γλουταμικής και ταυρίνης στον ορό έχουν βρεθεί ότι μεταβάλλονται σε ασθενείς με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή που δεν λαμβάνουν φάρμακα σε σύγκριση με τον υγιή πληθυσμό.
Ωστόσο, δεδομένα υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω έρευνα όσον αφορά τα συμπληρώματα αμινοξέων λόγω ετερογένειας των μελετών.
Υδατάνθρακες
Ο μεταβολισμός των υδατανθράκων παίζει ρόλο στην σύνθεση της σεροτονίνης του εγκεφάλου και δρα αντικαταθλιπτικά. Ωστόσο, τα δεδομένα που μας δίνουν οι μελέτες όσο αφορά τη χρήση των υδατανθράκων ως θεραπεία για διαταραχές της διάθεσης είναι περιορισμένα και κάποιες φορές αντικρουόμενα.
Ω3 λιπαρά οξέα
Ίσως, κανένα διατροφικό δεν έχει μελετηθεί εκτενέστερα
ως θεραπεία για διαταραχές της διάθεσης από τα ωμέγα-3 μακράς αλυσίδας
λιπαρά οξέα. Αυτά τα λιπαρά οξέα δεν μπορούν να συντεθούν από σπονδυλωτά και προέρχονται κυρίως από θαλάσσιες πηγές όπως σολομό, γαύρο και σκουμπρί μαζί με φυτικές πηγές όπως ξηρούς καρπούς, σπόρους και φυτικά έλαια. Τα δύο κυρίαρχα φυσικά απαντώμενα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μακράς αλυσίδας είναι το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) και το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA).
Η χρήση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων έχει προταθεί ως πρόσθετη θεραπεία στην μείζονα κατάθλιψη . Επιπλέον, αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει το ρόλο των ω-3 λιπαρών οξέων στη θεραπεία της διπολικής διαταραχής σε ενήλικες. Κάποιες μελέτες έχουν δείξει επίδραση στη διπολική κατάθλιψη και σημαντική επίδραση στη μανία. [1]
Η συμπληρωματική χορήγηση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων έχει επίσης αποδειχθεί ότι βελτιώνει την μνήμη σε ασθενείς με άνοια ή ήπια γνωστική εξασθένηση.
Ωστόσο, στατιστικά σημαντικά οφέλη στα συμπτώματα της κατάθλιψης με συμπλήρωμα ω-3 λιπαρών οξέων δεν έχουν αποδειχθεί σε εφήβους, γυναίκες σε επιλόχειο κατάθλιψη ή στην εμμηνόπαυση και σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη.
Προβιοτικά
Η χρήση προβιοτικών έχει προταθεί ως συμπληρωματική θεραπεία
για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή μέσω αλλαγών που επιφέρουν στο μικροβίωμα του έντερου διαμορφώνοντας έτσι τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου.
Αρκετές μικρές συστηματικές ανασκοπήσεις έχουν δείξει ότι τα προβιοτικά μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και να μειώσουν το άγχος. Ωστόσο, τα αποτελέσματα ήταν ετερογενή και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες.
Μικροθρεπτικά συστατικά/Πολυβιταμίνες
Πολλαπλά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως ασβέστιο, χρώμιο, φυλλικό οξύ, ω-6 λιπαρά οξέα, βιταμίνη D, βιταμίνη Β12 και ψευδάργυρος, έχουν δοκιμαστεί στη θεραπεία της κατάθλιψης και της σχιζοφρένειας . Διάφορα μικροθρεπτικά και διατροφικά σκευάσματα έχουν δοκιμαστεί ως συμπληρωματικές θεραπείες για ΔΕΠΥ, διπολική διαταραχή, γνωστική διαταραχή και διαταραχή της διάθεσης, με μικρή κλίμακα μελέτες που καταδεικνύουν θετικά αποτελέσματα επειδή προστατεύουν τα μιτοχόνδρια από οξειδωτική βλάβη.
Βιταμίνη D
Ενώ έχει βρεθεί συσχέτιση μεταξύ χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D στον ορό και καταθλιπτικών συμπτωμάτων, δεν βρέθηκε καμία επίδραση του συμπληρώματος της βιταμίνης D στα καταθλιπτικά συμπτώματα.
Κουερσετίνη
Η κουερσετίνη είναι ένα πολυφαινολικό φλαβονοειδές που βρίσκεται σε
υψηλά επίπεδα σε κρεμμύδια, μούρα, μήλα, τσάι και κόκκινο κρασί. Υπάρχουν ενδείξεις ότι επηρεάζει τα επίπεδα ντοπαμίνης, νορεπινεφρίνης και σεροτονίνης αλλά χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για την απόδειξή του.
Ισοφλαβόνες
Οι ισοφλαβόνες είναι μια κατηγορία φλαβονοειδών που εμφανίζουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες, αγωνιστές και ανταγωνιστές οιστρογόνων, που έχουν μελετηθεί αρκετά για τη θεραπεία των συμπτώματων σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση. Μια μελέτη έδειξε βελτίωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, με σημαντικές βελτιώσεις στα συμπτώματα που παρατηρήθηκαν μετά από 180 ημέρες λήψης ενός συμπλέγματος φυτοθρεπτικών συστατικών. Επίσης παρατηρείται βελτίωση στη μνήμη με συμπληρώματα φλαβονών σε ασθενείς με ήπια γνωστική εξασθένηση .
Λειτουργικά τρόφιμα
Αυτά τα τρόφιμα που έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία ονομάστηκαν, στην πρόσφατη βιβλιογραφία, λειτουργικά τρόφιμα, δηλαδή τρόφιμα που έχουν μεγάλη συμβολή στη συνολική υγεία. Περιέχουν βιολογικά ενεργά θρεπτικά συστατικά, όπως πολυφαινόλες με την γνωστή τους αντιοξειδωτική, αντιβακτηριακή κι αντιφλεγμονωδη δράση. [2]
Άλλα συμπληρώματα
Πολλά συμπληρώματα βοτάνων έχουν προταθεί ως συμπληρωματικά
θεραπείες για το άγχος. Αυτά είναι το λουλούδι του πάθους, η ρίζα βαλεριάνας, το χαμομήλι και η μέντα . Ο άλλος κύριος στόχος των συμπληρωμάτων για το άγχος είναι η προώθηση του φυσικού αδιάλειπτου ύπνου. Η φλαμουριά, η λουίζα, η λεβάντα, η παπαρούνα και ο λυκίσκος πιστεύεται ότι ενεργεί με αυτόν τον τρόπο.
Το βαλσαμόχορτο είναι πιθανότατα εξίσου αποτελεσματικό με πολλά αντικαταθλιπτικά.
Ο κρόκος Κοζάνης έχει αντικαταθλιπτικά αποτελέσματα που είναι επίσης συγκρίσιμα με τα φάρμακα.
Σε αρκετές μικρές δοκιμές έχει αποδείχθει ότι ο κουρκουμάς έχει επιπρόσθετα αποτελέσματα στη θεραπεία της κατάθλιψης.
Ωστόσο, θα πρέπει να δίδεται προσοχή σε ασθενείς που είναι υπό φαρμακευτική θεραπεία λόγω αυξημένου κινδύνου τοξικότητας και ανεπιθύμητων ενεργειών.
Φυτικά συμπληρώματα συχνά παρεμποδίζουντην ενεργοποίηση ή την απενεργοποίηση άλλων φαρμακευτικών προϊόντων στο ήπαρ και θέλουν προσοχή στην χρήση τους. Αυτά είναι η βαλεριάνα,οι ισοφλαβόνες και το βαλσαμόχορτο. [2]
Συμπέρασμα
Οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής συνδέονται με μικρή βλάβη και συχνά σημαντική βελτίωση σε πολλαπλές διαδικασίες ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών της διάθεσης. Θα ήταν βέλτιστη πρακτική να ασχοληθούμε με τυπική ιατρική περίθαλψη για διαταραχές της διάθεσης και να το αυξήσουμε με αλλαγές στον τρόπο ζωής που περιλαμβάνουν βελτιωμένη δομή και ρουτίνα, αυξημένη φυσική δραστηριότητα και κατανάλωση ισορροπημένης διατροφής πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες.[2]
Βιβλιογραφικές πηγές
- Mueller M, Ganesh R, Bonnes S. Gut Health = Mental Health? The Impact of Diet and Dietary Supplements on Mood Disorders. Curr Nutr Rep. 2020 Dec;9(4):361-368. doi: 10.1007/s13668-020-00340-2. Epub 2020 Nov 10. PMID: 33170436.
2. Gantenbein KV, Kanaka-Gantenbein C. Mediterranean Diet as an Antioxidant: The Impact on Metabolic Health and Overall Wellbeing. Nutrients. 2021 Jun 6;13(6):1951. doi: 10.3390/nu13061951. PMID: 34204057; PMCID: PMC8227318.
