Τι είναι η Αρρυθμιολογία και η Επεμβατική Καρδιακή Ηλεκτροφυσιολογία;
Γράφει ο Δημήτριος Ιατρόπουλος | Καρδιολόγος – Ηλεκτροφυσιολόγος
Αν έχετε προβλήματα με τα ”ηλεκτρικά” της καρδιάς σας θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.
Οι ηλεκτροφυσιολόγοι είναι εξειδικευμένοι καρδιολόγοι που επικεντρώνονται στο ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς, στη διάγνωση και θεραπεία των αρρυθμιών, καθώς και στον προσδιορισμό του κινδύνου και την πρόληψη του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου.
Ποια είναι η εκπαίδευση για να γίνει κανείς ηλεκτροφυσιολόγος;
Η εκπαίδευση που απαιτείται είναι μακρά και επίπονη. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης στην γενική καρδιολογία και την απόκτηση του τίτλου ειδικότητας απαιτείται εξειδίκευση για τουλάχιστον άλλα 2 χρόνια στο αντικείμενο των αρρυθμιών.
Η εκπαίδευση πρέπει να γίνεται σε εξειδικευμένα εκπαιδευτικά κέντρα και η επάρκεια και καταλληλότητα των νέων ηλεκτροφυσιολόγων να ελέγχεται και να πιστοποιείται από κάποιον υπεύθυνο επιστημονικό φορέα.
Μερικοί ηλεκτροφυσιολόγοι στην Ελλάδα εκπαιδεύονται σε κέντρα του εξωτερικού και πιστοποιούνται κατόπιν εξετάσεων από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Αρρυθμιών (EHRA) στην επεμβατική ηλεκτροφυσιολογία (ECES) και τις εμφυτεύσιμες καρδιακές συσκευές (ECDS).
Τι άλλο εκτός από την κλασική καρδιολογία προσφέρουν οι αρρυθμιολόγοι;
Ειδικές εξετάσεις:
-Ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες – ΗΦΕ
Χρησιμοποιείτε για τον καθορισμό του μηχανισμού και του ρίσκου εκδήλωσης επικίνδυνων για την ζωή αρρυθμιών καθώς και για την εκτίμηση του αποτελέσματος των μέτρων για την πρόληψη τους. Χρησιμοποιείται συνήθως μετά από επεισόδια αιφνίδιου θανάτου, που προκλήθηκαν από κοιλιακή ταχυκαρδία ή μαρμαρυγή, ή σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο να πεθάνουν από αρρυθμίες. Καθετήρες τοποθετούνται μέσα στην καρδιά και χρησιμοποιούνται για την καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς και την πρόκληση και διερεύνηση του μηχανισμού των αρρυθμιών.
-Φαρμακολογικές δοκιμασίες για την πρόκληση και διάγνωση αρρυθμικών συνδρόμων π.χ Brugada, LQTS
-Διερεύνηση συγκοπής με χρήση ειδικών εξετάσεων πχ. δοκιμασία ανάκλισης (tilt test) ή εμφύτευση loop recorders
Καταλύσεις αρρυθμιών (ablations – κάψιμο ή πάγωμα):
Η κατάλυση με καθετήρες είναι μια διαδικασία κατά την οποία μικροί καθετήρες τοποθετούνται μέσα στην καρδιά. Ο καθετήρας της κατάλυσης παρέχει ενέργεια είτε θερμική είτε κρυο-ενέργεια σε επιλεγμένα μέρη της καρδιάς. Η ελεγχόμενη βλάβη που δημιουργείται μπορεί είτε να εξαλείψει την εστία που παράγει την αρρυθμία είτε σε άλλες περιπτώσεις όπως στην κολπική μαρμαρυγή να την απομονώσει από την υπόλοιπη καρδιά.
Η κατάλυση με καθετήρες είναι ίσως η μόνη επεμβατική καρδιακή διαδικασία που μπορεί να ονομαστεί όντως θεραπευτική.
Εμφύτευση και διαχείριση καρδιακών συσκευών:
Οι βηματοδότες, οι απινιδωτές και οι αμφικοιλιακές συσκευές τοποθετούνται κάτω από το δέρμα στο άνω μέρος του στήθους και συνδέονται με καλώδια που μέσω των φλεβών τοποθετούνται στην καρδιά για ανίχνευση, βηματοδότηση και παροχή ηλεκτρικού σοκ.
Εξίσου σημαντικό στον τομέα αυτό είναι ο γιατρός να είναι σε θέση να αποφασίσει σωστά αν και τι είδους συσκευή χρειάζεται ο κάθε ασθενής, να προσαρμόσει την λειτουργία της στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ασθενούς και να επιλύσει οποιασδήποτε φύσεως προβλήματα μπορεί να προκύψουν στην πορεία του χρόνου.
Άσκηση κλινικής αρρυθμιολογίας:
Ο ηλεκτροφυσιολόγος πάνω από όλα είναι κλινικός καρδιολόγος – αρρυθμιολόγος. Είναι δηλαδή κατάλληλα εκπαιδευμένος ώστε να διαγνώσει σωστά τα διάφορα είδη των αρρυθμιών και να κατευθύνει σωστά την θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενούς είτε με φάρμακα, είτε με κατάλυση είτε με εμφυτεύσιμες συσκευές.
Πότε πρέπει να απευθυνθεί κανείς σε αρρυθμιολόγο;
Στον τομέα των αρρυθμιών όπως και σε όλη την ιατρική ισχύει το «ασφάλεια εστί το προνοείν και προλαμβάνειν. Το δε προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν».
Έχει μεγάλη σημασία λοιπόν η έγκαιρη διάγνωση και εφαρμογή προληπτικών ή θεραπευτικών μέτρων καθώς η όποια καθυστέρηση μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την εξέλιξη της νόσου, την δραματική μείωση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας ή και να οδηγήσει σε δυσάρεστες εξελίξεις…
