Τι είναι ο λοιμωξιολόγος και η λοιμωξιολογία; Σε ποιες παθήσεις επεμβαίνει;

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr

Η Λοιμωξιολογία αποτελεί επίσημη και αναγνωρισμένη εξειδίκευση της Παθολογίας και της Παιδιατρικής.

Οι περισσότερες κοινές λοιμώξεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία από τον προσωπικό σας ιατρό . Ωστόσο ο γιατρός σας, μπορεί χρειαστεί να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό όταν

• μια λοίμωξη είναι δύσκολο να εντοπιστεί

• μια λοίμωξη συνοδεύεται από υψηλό πυρετό και δεν ανταποκρίνεται σε κοινά αντιβιοτικά

• μια λοίμωξη εμφανίζεται σε ασθενή με χρόνια υποκείμενα νοσήματα

• η πρόληψη και η θεραπεία των λοιμώξεων αποτελεί μέρος της συνολικής φροντίδας του ασθενούς όπως στους ασθενείς με υποκείμενη ανοσοκαταστολή που υποφέρουν συχνά από υποτροπιάζουσες λοιμώξεις ή λοιμώξεις από ειδικά παθογόνα

• ένα υγιές άτομο σχεδιάζει να ταξιδέψει σε μια ξένη χώρα ή σε μια τοποθεσία όπου ο κίνδυνος μόλυνσης από ειδικά και μη ειδικά λοιμώδη νοσήματα είναι μεγάλος

• μια λοίμωξη εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κύησης

Λοιμώξεις χαρακτηρίζονται τα νοσήματα που προκαλούνται από μικροοργανισμούς όπως μικρόβια, ιούς, μύκητες, πρωτόζωα και παράσιτα. Κάποια από αυτά τα παθογόνα μεταδίδονται στον άνθρωπο από το περιβάλλον, από ζώα ή από άλλους ανθρώπους και κάποια προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή εφόσον υπάρχουν συνθήκες ή άλλα νοσήματα που ευνοούν την πρόκληση λοίμωξης. Σε κάποιες από τις περιπτώσεις τα νοσήματα μπορεί να μεταδίδονται σε άλλους ανθρώπους και απαιτούν την εφαρμογή μέτρων πρόληψης της διασποράς τους και σε κάποιες όχι.

O Λοιμωξιολόγος έχει την επιστημονική γνώση πρόληψης, διάγνωσης και κατά περίσταση θεραπείας περιστατικών, τα οποία αν δεν δοθεί η απαραίτητη προσοχή, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του ασθενή.

Στο ευρύ φάσμα της Λοιμωξιολογίας περιλαμβάνονται και οι ενδονοσοκομειακές  λοιμώξεις, που εμφανίζονται σε νοσηλευόμενους ασθενείς, αιματολογικούς και ουδετεροπενικούς ασθενείς, σε ασθενείς με μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων κ.α, αλλά και λοιμώξεις που εμφανίζονται σε ταξιδιώτες (ταξιδιωτική ιατρική), στους οποίους πραγματοποιούνται προληπτικοί εμβολιασμοί και μέτρα ανάλογα με τη χώρα προορισμού τους.

Ενδεικτικά, λοιμώξεις που απαιτούν παρακολούθηση από Ειδικό Λοιμωξιολόγο είναι:

• Αναπνευστικού συστήματος (Κοινό κρυολόγημα, Οξεία φαρυγγίτιδα και αμυγδαλίτιδα, Ωτίτιδα, Παραρρινοκολπίτιδα, Βρογχίτιδα, Πνευμονία)

• Ουροποιητικού συστήματος (Ουρηθρίτιδα, Κυστίτιδα, Προστατίτιδα, Πυελονεφρίτιδα)

• Γεννητικού συστήματος (επιδιδυμίτιδα, ορχίτιδα, κολπίτιδα, σαλπιγγίτιδα, ενδομητρίτιδα)

• Κεντρικού νευρικού συστήματος (μηνιγγίτδα, εγκεφαλίτιδα, εγκεφαλικό απόστημα)

• Δέρματος και μαλακών μορίων (ερυσίπελας, κυτταρίτιδα, θρομβοφλεβίτιδα, νεκρωτικές φλεγμονές, λοιμώξεις από δήγματα ζώων, πυώδης ιδραδενίτιδα)

• Οστών και αρθρώσεων (σηπτική αρθρίτιδα, οστεομυελίτιδες ή αρθρίτιδες με ή χωρίς ορθοπαιδική πρόθεση, σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη κλπ)

• Γαστρεντερικού συστήματος (γαστρεντερίτιδα, οισοφαγίτιδα)

• Ενδοκοιλιακές χειρουργικές λοιμώξεις (χολοκυστίτιδα, χολαγγειίτιδα, περιτονίτιδα, εκκολπωματίτιδα, ενδοκοιλιακά αποστήματα, παγκρεατίτιδα)

• Λοιμώξεις καρδιαγγειακού συστήματος (ενδοκαρδίτιδα, λοιμώξεις εμφυτευομένων καρδιακών συσκευών και αγγειακών μοσχευμάτων, λοιμώξεις κεντρικών φλεβικών καθετήρων).

• Λοιμώξεις ενδαγγειακών προθέσεων (καρδιακών βαλβίδων ή αγγειακών μοσχευμάτων),

• Μετεγχειρητικές λοιμώξεις,

• Λοιμώξεις σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς (μεταμοσχευμένοι, χρόνια λήψη κορτικοειδών, θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες κλπ),

• Λοιμώξεις κατά τη διάρκεια της κύησης.

Ενδονοσοκομειακές Λοιμώξεις:

Αντιμετώπιση λοιμώξεων που εμφανίζονται σε νοσηλευόμενους ασθενείς, αιματολογικούς και ουδετεροπενικούς ασθενείς, σε ασθενείς με μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων, μεταμόσχευση μυελού των οστών καθώς και χειρουργικές λοιμώξεις και λοιμώξεις που σχετίζονται με ξένα σώματα.

Ειδικές Λοιμώξεις:

Φυματίωση, Βρουκέλλωση, Εχινοκοκκίαση, Λεϊσμανίαση, παρασιτικές λοιμώξεις, ΗΙV λοίμωξη και άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, καθώς και ιογενείς (Γρίπη, Λοιμώδης μονοπυρήνωση κ.α) και μυκητιακές λοιμώξεις.

Λοιμώξεις Ταξιδιωτών:

Λοιμώξεις που εμφανίζονται σε ταξιδιώτες, προληπτικοί εμβολιασμοί και μέτρα ανάλογα με τη χώρα προορισμού.

Έλεγχος Νοσοκομειακών λοιμώξεων:

Καταγραφή, επιτήρηση και μελέτη της επιδημιολογίας των Νοσοκομειακών λοιμώξεων καθώς και λήψη μέτρων πρόληψης και περιορισμού της διασποράς λοιμώξεων στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Ορθή πολιτική χρήσης αντιβιοτικών και βασικές αρχές αντιμικροβιακής χημειοθεραπεία.

Εμβολιασμοί:

Ενημέρωση, πρόληψη και εμβολιασμός ενηλίκων έναντι των λοιμωδών νοσημάτων.

Επίσης απαραίτητη είναι η εξέταση από λοιμωξιολόγο σε:

• Ασθενείς με παρατεινόμενο ή υποτροπιάζοντα πυρετό,

• Άτομα που πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες όπου απαιτείται πρόληψη για μεταδιδόμενα νοσήματα (προφύλαξη για ελονοσία, εμβόλια κλπ) ή επιστρέφουν με προβλήματα υγείας από τέτοιες χώρες.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η εξειδικευμένη εκπαίδευση και τα ειδικά διαγνωστικά εργαλεία του Λοιμωξιολόγου μπορούν να σας βοηθήσουν να προσδιορίσετε την αιτία της ασθένειας και να κατευθύνουν εσάς και τον προσωπικό σας ιατρό στην καλύτερη προσέγγιση της θεραπείας.

Μονάδες Λοιμώξεων 

1. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “Γ.ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ”

2. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ”

3. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ-ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ “Ε.Ε.Σ.”

4. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ”

5. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ “ΑΤΤΙΚΟΝ”

6. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ “Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ”

7. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “ΛΑΪΚΟ”

8. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΦΡ. & ΔΕΡΜ. ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ “ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ”

9. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ”

10. Γ.Ν.Α. ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ – ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ (Πρώην 1ο Νοσοκομείο ΙΚΑ)

11. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

12. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ “ΤΖΑΝΕΙΟ”

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 13. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ “ΑΧΕΠΑ”

ΠΑΤΡΑ 14. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 15. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ 16. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΡΟΔΟΣ 17. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΟΔΟΥ